معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت:
نسبت به زمان اوج بیماری کرونا در کشور، بیش از ۷۰ درصد موارد مرگ بر اثر این ویروس کاهش یافته و در اکثر استانها روند نزولی بیماری به صورت قابل توجهی مشاهده میشود.به گزارش «تابناک»، ایرج حریرچی در نشست خبری آنلاین با اصحاب رسانه روند نزولی شیوع بیماری در کشورمان را نتیجه اقدامات مناسب دولت و مردم خواند و گفت: در این شرایط که بازگشاییها و کاهش فاصله گذاری اجتماعی به صورت هوشمند و تدریجی انجام میشود، هرگونه غفلتی میتواند عوارض جبران ناپذیر و شدیدی داشته باشد. هرگونه غفلت فرد و خانواده اش را در معرض خطر قرار می دهد و تعدد غفلتها ممکن است فاجعههایی ایجاد کند؛ بنابراین
از مردم میخواهیم به شعار "در خانه بمانیم" و "پرهیز از ترددهای غیرضرور" وفادار باشند.
وی با تاکید بر اینکه تا کشف دارو و واکسن، در اکثر کشورهای جهان حدود دو تا سه طغیان بیماری دیگر در یک سال و چند ماه آینده خواهیم داشت، افزود: در کل دنیا و ایران، اپیدمی و گستردگی خبرهای دروغ و نادرست و توصیههای بی اساس و بی مبنا از گستردگی خود بیماری کووید ۱۹ بیشتر است. اکثر مطالبی که در فضای مجازی مبنی بر استفاده موارد مختلف منتشر میشود، بی اساس است. آنچه مراجع علمی معتبر اعلام میکنند هم ممکن است بعد از چند ماه تصحیح شود و علم این موضوع جدید است.
معاون کل وزیر بهداشت با تاکید بر سه اصل کلیدی در تصمیم گیری ها در کشورمان گفت، در وهله اول در تلاشیم تا با فاصله گذاری اجتماعی شرابطی فراهم آوریم که چرخ زندگی مردم بچرخد اما چرخ انتقال ویروس خیر؛ اصل کلیدی بعدی برایمان، شناسایی افراد کم علامت و ایزوله کردن آنهاست و اصل سوم شناسایی افرادی که با بیماران در تماس بوده اند و جداسازی آنها از دیگران.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره افزایش ترددها در بوستانها و پارکها و تاثیر آن در افزایش شیوع کرونا گفت: بازگشایی ها در ستاد ملی مقابله با کرونا و کمیته های کارشناسی آن بر اساس خرد جمعی تصویب می شود و هیچ تعجیلی در بازگشایی نیست و ملاحظات معیشتی مردم را در دستور کار قرار میدهیم و سلامت مردم برایمان اولویت است. فقط الزام داریم که ملاحظات اقتصادی و معیشتی و سلامت روانی و مذهبی را لحاظ کنیم.
حریرچی افزود: سلامت مردم در اولویت قرار دارد و اگر ببینیم بازگشایی با توجه به واکنش مردم، تاثیر مضر داشته باشد، دو تدبیر در دستور کار قرار خواهیم داد؛ اول در بازگشایی های آتی تجدید نظر خواهیم کرد و تاخیر را در دستور کار قرار می دهیم و تدبیر بعدی تجدید نظر در بازگشایی های صورت گرفته است به این صورت که ممکن است برگشت نسبی یا کامل به حالت قبل را در دستور کار قرار دهیم.
وی افزود: آنچه از مردم میخواهیم این است که به میزان افزایش بازگشاییها، مسائل بهداشت فردی و فاصله گذاری فیزیکی را نیز افزایش بدهند. البته در این زمینه دستگاههای دولتی و غیردولتی هم باید اقداماتی انجام بدهند. نکته مهم این است که اثر هر بازگشایی حدود یک هفته بعد اثر خود را بر بیماران سرپایی و ۱۵ روز بعد در بار بیماریها و یک ماه بعد در مرگ و میر خود را نشان میدهد. نسبت به سه هفته قبل، حدود ۵۰ درصد موارد بستری و ۷۰ درصد موارد مرگ و میر در کشور کاهش یافته و امیدواریم این روند طی شده و بازگشاییها اثر بدی در این زمینه نداشته باشد.
اما چگونه ممکن است بر «هوشمندسازی» فاصله گذاری و عجله نکردن بر بازگشایی ها تاکید کنیم و بعد به این سرعت بازگشایی ها را در دستور کار قرار دهیم، حتی پیش از آنکه دوره کمون بیماری طی شود و مشخص شود بازگشایی هایی قبلی نتایج منفی به دنبال داشته یا خیر؟ حریرچی در پاسخ به این سوال «تابناک» گفت: اولین بازگشاییها در هفته سوم و چهارم فروردین بود. روزانه وضعیت رصد میشود و به تفکیک شهرستان، روند بیماران سرپایی و پذیرش بیماران اعلام میشود. سایر نهادهای نظارتی هم این روند را بررسی میکنند و همه این اطلاعات به ستاد کشوری داده میشود تا مبنی تصمیم گیری قرار گیرد.
وی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات اخیر رییس جمهور آمریکا مبنی بر تزریق مواد ضدعفونیکننده به افراد برای درمان کرونا، گفت: من استاد دانشگاه هستم و واقعا خجالت میکشم درباره این اظهارنظر صحبت کنم. اگر یک فرد عامی و بیسواد و کمسواد این صحبت را مطرح میکرد، خجالتش کمتر بود، اما اینکه رییس جمهور کشوری داعیه رهبری جهانی و هدایت دموکراسی جهانی را دارد، این حرف نابخردانه را بزند، واقعیت این است که در شان خودم نمیدانم که به آن جواب دهم.
معاون وزیر بهداشت افزود: اظهار همدردی میکنیم که مسئولان سیاسی ما با افرادی در این سطح مواجه میشوند. در حوزه سیاست نمیشود اظهارات این افراد را بیپاسخ گذاشت اما در حوزه بهداشت و درمان اصلا این حرف قابل توجه و قابل اعتنا نیست، بلکه خجالتآور و مایه تاسف و شرمساری است.
وی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت حمل و نقل عمومی در شرایط شیوع کرونا گفت: تعطیلی حمل و نقل عمومی به جز یک مورد که در چین انجام شد، در هیچ کشوری اعمال نشد. همه ما باید تصمیم گیری کلی داشته باشیم و نظرهای ما هم بر اساس مصلحت اندیشی کلی باشد. اگر حمل و نقل عمومی تعطیل شود، چگونه کارگران و کارمندان در سر کار حاضر شوند؟ اکثر کارکنان وسیله نقلیه شخصی ندارند و نمیتوان حمل و نقل عمومی را کلا تعطیل کرد و بعد بگوییم پرستار و کارکنان بهداشت و درمان با هزینه زیاد سر کار حاضر شوند.
حریرچی افزود: البته حداکثر رعایت فاصله گذاری فیزیکی باید در حمل و نقل عمومی انجام شود. حمل و نقل عمومی شریان حیاتی کسب و کارهاست، اما در عین حال از نظر ابتلا به کرونا خطرناک است. در نتیجه یکی از فاکتورهای اصلی در بازگشاییها این است که علاوه بر اثر مستقل و مستقیم خود، چه تاثیری در حمل و نقل عمومی و ابتلا به کرونا خواهند داشت.
وی در پاسخ به سوال درباره افزایش ترافیک در روزها و هفته های اخیر گفت: وقتی طرح ترافیک برداشته میشود، هدف این است که میل به استفاده از حمل و نقل عمومی کاهش پیدا کند. وقتی این تصمیم گرفته شده، از مردم میخواهیم که با خودروهای شخصی رفت و آمد کنند که امنتر است. این موضوع خواه ناخواه ترافیک را افزایش میدهد و نقطه منفی نیست.
معاون کل وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی در خصوص تناقض ها میان مسئولان از جمله در خصوص وضعیت تهران گفت: تناقضی وجود ندارد و روند نزولی در اکثر استانها در پذیرش بیماران بستری و کاهش مرگ و میر را شاهدیم. نکته مهم این است که روزانه حدود ۳۰۰ بیمار در تهران بستری میشوند که هشدار دهنده است. این وضعیت در خصوص تعداد بیماران بستری در آی سی یو نیز مشاهده میشود. این را در کاهش مرگ و میر به زیر 100 تن در روز هم می توان دید، با این یادآوری که حتی یک مرگ هم هشدار دهنده است چراکه هر کدام از ایشان عزیزان یک خانواده هستند.
وی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت آی سی یوها گفت: هر بیماری که در آی سی یو پذیرش میشود، بدحال نیست. تعدادی از بیماران در آی سی یو هستند که نیاز به مراقبت بیشتر دارند و هنوز برای آنها لوله گذاری تنفسی انجام شده است. این افراد را میتوان جزو بیماران بدحال تلقی نکرد. ظرفیت آی سی یو نسبت به اواخر اسفند ۹۸، بهتر است. ضمن اینکه تجربه بیشتری حاصل شده و ارجاع به آی سی یو هم کاهش یافته است.
حریرچی در پاسخ به سوال در خصوص اختلاف نظرهای آشکار از جمله در سخنان ایشان و مسئولان مبارزه با کرونا در تهران، گفت: هیچ اختلافی وجود ندارد و وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی مثل یک ید واحد عمل میکنند. هیچ اختلاف جزیی هم وجود ندارد. قبلا گفتیم که تهران میتواند پاشنه آشیل ابتلا به کرونا در کشور باشد. زیرا تراکم بسیار زیاد و مرکزیت و رفت و آمد زیادی در تهران وجود دارد. به طور خلاصه ما هم نگرانیم اما اینکه وضعیت مان بهتر شده را نباید کتمان کنیم.
معاون کل وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره احتمال پایان شیوع ویروس با رسیدن فصل گرما گفت: به طور کلی این فرضیه با شیوع ویروس در کشورهای نیمکره جنوبی کنار رفت اما در این باره به دو نکته کلی باید اشاره کرد. اول اینکه اکثر ویروسها سرمادوست هستند و میل جزیی تا متوسط به سمت محیط سرد دارند و دوم رفتار اجتماعی مردم در کشورهای مختلف به خاطر ملاحظات آب و هوایی و دمایی، در فصل سرما به این شکل است که معمولا در محیطهای بسته حضور دارند و پنجرهها را کمتر باز میکنند و حتی به تفریحات در فضای بسته مانند سالن ها تمایل نشان می دهند که این شرایط موجب انتشار ویروس هایی می شود که از طریق تنفس شیوع پیدا می کنند مثل ویروس آنفلوانزا، یا سرماخوردگی یا کرونا.
وی افزود: این در حالی است که در فصل های گرم مردم به سمت تفریحات و فعالیت در فضای باز می روند که مجب می شود شیوع این دست ویروس ها کاهش داشته باشد. ممکن است این موارد در شیوع ویروس کرونا تاثیر گذار باشد و باید منتظر ماند و دید اما از آنجایی که ویروس به نیمکره جنوبی هم رفته که در شروع فصل سرماست، عملا از بین رفتن آن با فصل گرما منتفی است چون با یک پرواز از نیمکره جنوبی به نیمکره شمالی بازخواهد گشت.
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی در خصوص فاصله گذاری اجتماعی در مراکز تجاری گفت: فاصله گذاری در مراکز تجاری به چند عامل بستگی دارد. یکی از موارد میزان پایبندی افراد به توصیههاست. برخی صاحبان مشاغل به طور کامل رعایت میکنند، اما در برخی موارد رعایت پروتکلهای بهداشتی و درمانی به نسبت ضعیف است. موضوع دیگر رفتار مردم است. وقتی مردم به مراکز تجاری مراجعه میکنند باید ببینیم چه رفتاری انجام میدهند.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره بازگشایی بوستان ها و پارک ها گفت: در اکثر کشورهای دنیا، ورود به پارکها فقط برای تفریح و ورزش انفرادی است. یعنی قرار نیست افراد در پارکها غذا ببرند چند خانواده دور هم جمع شوند و دورهمی برگزار کنند.
حریرچی در پاسخ به سوالی درباره بازگشایی اماکن مذهبی و حرمهای مقدس بیان کرد: فعلا طبق تصمیم گیری ستاد ملی در مورد اماکن مذهبی تا ۱۵ اردیبهشت تصمیم گیری شده است. با توجه به سایر بازگشاییها و ملاحظات و پروتکلها در این زمینه تصمیم گیری خواهد شد. یکی از پیشنهادها این است که اماکن مذهبی و مساجد و امامزادهها با توجه به سطح درگیری شهرستان مربوطه بازگشایی شود. یعنی هم محل تجمع و هم وضعیت ابتلا در شهرستان خاص در این زمینه مد نظر قرار گیرد.
وی در مورد بازگشایی مدارس و دانشگاهها نیز گفت: در مورد مدارس و دانشگاهها هنوز تصمیم گیری نشده است. با توجه به تعداد زیاد دانش آموزان و دانشجویان و محیط مستعد برای ابتلا به ویروس، در این زمینه با احتیاط بیشتری تصمیم گیری میشود و احتمالا جزو مواردی است که در انتها در مورد آن تصمیم گیری خواهد شد.
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره میانگین مدت اقامت مبتلایان به کرونا در بیمارستانها گفت: با توجه به حاد بودن حال افراد، میزان بستری میتواند متفاوت باشد که از چند روز تا بیش از یک ماه اتفاق افتاده است. اینکه موارد بستری در آی سی یوها قابل توجه نشان میدهد، اثر تجمعی بستریهاست. یعنی بیماری که عوارض کمتری دارد، ممکن است در عرض چند روز مرخص شود. ولی کسانی که در آی سی یو لوله گذاری میشوند، روند ترخیصی کندتری دارند. این اثر تجمعی باعث میشود که تعداد بیماران بستری در آی سی یو و نسبت بستریها در آی سی یو به سایر بیماران به صورت افزایشی نشان داده شود.
وی با تاکید بر اینکه بیماران با توجه به علائم بالینی مرخص میشوند و انجام تست در زمان ترخیص لزومی ندارد، افزود: از تستهای سرولوژیک باید در جای خود استفاده کرد. در این زمینه یکی از موضوعات مهم، مطالعات علمی است که میخواهد میزان انتشار ویروس در یک جامعه و ابتلای افراد را از طریق طرحهای تحقیقاتی و نمونه گیری مشخص کند. همچنین توسط این تست بررسی میشود که افرادی که در معرض خطر بودند، آیا آنتی بادی علیه این ویروس داشتهاند یا نه.
حریرچی افزود: اکثر ما به انواع ویروس کرونا قبلا مبتلا شدهایم. زیرا این ویروس، عامل دوم سرماخوردگیهاست. اگر کرونا به طور غیراختصاصی اندازه گیری شود، نشان میدهد که ایمن هستیم یا تست مثبت میشود، در حالیکه ابتلا به ویروسهای سرماخوردگی کروناست. تستهایی که بیشتر با الایزا انجام میشود، تستهای اختصاصی کووید ۱۹ است. هرچند برخی تستها در بازار وجود دارد که اختصاصی به کووید ۱۹ نبوده است.
وی افزود: مرحله بعدی این است که آیا آنتی بادی سنجیده شده در مورد کووید ۱۹ نشان میدهد که فقط به این ویروس مبتلا شدیم یا آنتی بادی هست که میتواند ایمنی را ایجاد کند. حتی اگر این آنتی بادی را ایجاد کند هم تضمینی وجود ندارد که در دراز مدت باعث ایجاد ایمنی شود. برای برخی ویروسها در بدن ایمنی ایجاد میشود، اما بعد از مدتی از بین میرود. به همین دلیل است که در مورد برخی بیماریها، واکسن یادآور تزریق میشود. جدای این برخی ویروس ها مانند آنفلوانزا مدام در حال تغییر هستند که موجب می شود آنتی بادی بی اثر شود.
معاون کل وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره تعدیل نیرو در بیمارستانهای خصوصی گفت: جنبههای فنی و بهداشتی و درمانی موضوع بیمارستانهای خصوصی بر عهده وزارت بهداشت است و جنبههای قانون کار مربوط به وزارت رفاه میشود. بالاخره همه صنایع در کشور ما و همه واحدهای خدماتی در این شرایط دچار مشکل شدهاند. دریافتی پرستاران و پیراپزشکان در بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی حدود ۴۰ درصد و در برخی موارد حدود ۵۵ درصد کمتر است. از طرفی باید توجه کنیم که قدمت موضوع کرونا در کشور ما دو ماه است و حتی بخشی از آن هم در سالهای گذشته به علت تعطیلات عید نوروز تعطیل میشد و نمیتوان به کرونا نسبت داد. ضمن اینکه مشکلات سهامداران بیمارستانهای خصوصی را درک میکنیم، اما توصیه میشود از محل وامها و کمکهای دولت حداکثر تلاش خود را انجام بدهند تا کاهش اشتغال و اخراج در بیمارستانهای خصوصی نداشته باشیم.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره سیاسی کردن موضوع کرونا در برخی اظهار نظرها گفت: به تعبیر امام راحل (رض) الان در جنگ همه جانبه با ویروس کرونا هستیم. واقعیت این است که مدیران بهداشت و درمان، پزشکان و پرستاران و بهورزان و مراقبان سلامت سینه سپر کردهاند و در حال جنگ با کرونا هستند. هرگونه تحریک حتی در حد یک ضربه کوچک میتواند باعث پرت کردن حواس مدیران و کادر بهداشت و درمان شود. سیاست در جای خود مقدس است و باید به ساحت خودش محدود شود. موضوع سلامت به عنوان موردی که بخواهند از آن برای حمله به جناح یا دولت استفاده شود، نباید اتفاق بیفتد. عملکردی که مجموعه نظام سلامت داشته شاید انتقاداتی به همراه داشته باشد، ولی باید با سایر کشورها مقایسه کنیم و ببینیم ایران چقدر موفق بوده و این پیروزیها و شیرینیها را در کام مردم تلخ نکنیم.
کاهش مراجعه به مراکز درمانی موضوع دیگری بود که حریرچی مورد اشاره قرار داد و در شرح آن گفت: قبل از کرونا، به طور متوسط روزانه دو میلیون و ۳۵۰ هزار بار مردم به سیستم بهداشتی و درمانی دولتی و خصوصی مراجعه میکردند. در دو ماه اخیر این موضوع به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. سالانه نزدیک به ۱۵ میلیون بار واکسن به کودکان و افراد بالغ تزریق میشد و هرگونه کاهش واکسیناسیون عوارض جبران ناپذیری در انواع بیماریها مثل دیفتری، کزاز خواهد داشت.
وی افزود: سالانه حدود یک میلیون و چند صد هزار حاملگی داریم. سال گذشته یک میلیون و ۲۰۰ هزار بارداری موفق و به دنیا آمدن نوزاد داشتیم که امیدواریم امسال بیشتر باشد. مادران باردار نیاز به مراقبت دارند و حتما برای مراقبتهای خود مراجعه کنند تا دچار انواع عوارض حاملگی نشوند. همین طور تقاضای ما این است که مراجعه کودکان زیر پنج سال نیز انجام شود. بیمارستانهای خاص ما و برخی مراکز بهداشتی و درمانی درگیر کرونا بودهاند که در این مراکز هم اقدامات حفاظتی مناسب انجام میشود و سایر مراکز خدمت رسانی به بیماران کرونایی ندارند.
معاون کل وزارت بهداشت در ادامه با تاکید بر اینکه «هنوز هیچ داروی اختصاصی برای بیماری کووید ۱۹ ساخته نشده»، گفت: اکثر داروهای ضد ویروسی که تجویز میشوند یا اثر کم و متوسط داشته یا بی اثر هستند. تجویز هر نوع دارو خارج از فهرست دارو و راهنماهای بالینی صحیح نیست و همراهان بیمار را دچار سردرگمی و مشکل میکند. مسئولان وزارت بهداشت ضمن درک احساسات افرادی که بیمار بدحال کرونایی دارند و میخواهند از کوچکترین احتمالات برای نجات جان بیماران استفاده کنند، درخواست میکنند به وزارت بهداشت اعتماد کرده و اجازه بدهند بیماران با اصول صحیح درمان شوند.
وی افزود: هر دارویی که خارج از داروخانههای رسمی بیمارستانی و غیربیمارستانی تهیه میشود، یا کاملا تقلبی بوده یا قاچاق است و استفاده از آن ممکن است اثر بد در بیمار داشته باشد؛ بنابراین از تلف کردن منابع مالی برای تهیه چنین داروهایی اجتناب کنید. در کل دنیا و ایران، اپیدمی و گستردگی خبرهای دروغ و نادرست و توصیههای بی اساس و بی مبنا از گستردگی خود بیماری کووید ۱۹ بیشتر است. اکثر مطالبی که در فضای مجازی مبنی بر استفاده موارد مختلف منتشر میشود، بی اساس است. آنچه مراجع علمی معتبر اعلام میکنند هم ممکن است بعد از چند ماه تصحیح شود و علم این موضوع جدید است.